Chirurgia bariatryczna, znana również jako chirurgia otyłości, to dziedzina medycyny, która dynamicznie rozwija się w odpowiedzi na rosnący problem nadwagi i otyłości na całym świecie. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), w 2022 roku ponad 1 miliard ludzi żyło z otyłością, z czego aż 650 milionów stanowili dorośli. W Polsce problem ten dotyczy około 60% populacji dorosłej, a zainteresowanie zabiegami bariatrycznymi rośnie z roku na rok.

Najczęściej wykonywane procedury obejmują rękawową resekcję żołądka (Sleeve Gastrectomy), wyłączenie żołądkowe (Gastric Bypass) oraz rzadziej stosowane operacje takie jak opaski żołądkowe. Zabiegi te, mimo że skuteczne w redukcji masy ciała i poprawie stanu zdrowia, niosą ze sobą ryzyko powikłań. Z danych Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością wynika, że w 2021 roku wykonano w Polsce ponad 5000 operacji bariatrycznych, z czego około 10–15% przypadków wiązało się z powikłaniami wymagającymi interwencji medycznej.

Powikłania pooperacyjne – skala ryzyka i działania zapobiegawcze

Do najczęstszych powikłań po chirurgii bariatrycznej należą: krwawienia, przecieki z zespolenia żołądkowo-jelitowego, zakażenia ran pooperacyjnych, zatorowość płucna oraz niedobory żywieniowe. Ich występowanie zależy od wielu czynników – rodzaju operacji, ogólnego stanu pacjenta, stylu życia, a także doświadczenia zespołu medycznego. Prewencja opiera się na dokładnym kwalifikowaniu pacjentów, przygotowaniu przedoperacyjnym (m.in. dietetycznym i psychologicznym) oraz odpowiednim nadzorze pooperacyjnym.

W leczeniu powikłań kluczowe znaczenie ma szybka diagnostyka i wdrożenie celowanej terapii. Chirurdzy bariatryczni coraz częściej korzystają z minimalnie inwazyjnych metod oraz zaawansowanych narzędzi diagnostycznych. Pomimo zaawansowania technologicznego i wzrostu standardów opieki, każde powikłanie może nieść ryzyko poważnych skutków zdrowotnych dla pacjenta, a także odpowiedzialności prawnej dla lekarza.

Odpowiedzialność zawodowa lekarzy a obowiązkowe ubezpieczenie OC

W kontekście rosnącej liczby procedur chirurgicznych i potencjalnych powikłań, kwestia ochrony prawnej i finansowej lekarzy nabiera szczególnego znaczenia. W Polsce OC lekarza obowiązkowe zostało uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów wykonujących działalność leczniczą (Dz.U. z 2019 r. poz. 866). Przepisy te nakładają na lekarzy wykonujących zawód w formie działalności gospodarczej obowiązek posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych.

Zakres obowiązkowego ubezpieczenia obejmuje szkody powstałe w wyniku błędów medycznych, zaniechań lub zaniedbań, a także skutki działań niepożądanych, które mogą wystąpić nawet mimo zachowania należytej staranności. W przypadku chirurgów bariatrycznych, narażonych na ryzyko powikłań, takie zabezpieczenie stanowi nie tylko ochronę finansową, ale także istotny element profesjonalnej odpowiedzialności.

Warto podkreślić, że OC lekarza obowiązkowe nie zwalnia z konieczności przestrzegania standardów medycznych, ale w sytuacji roszczeń pacjenta daje lekarzowi możliwość obrony swoich interesów bez konieczności ponoszenia osobistych kosztów odszkodowań. Co więcej, posiadanie ubezpieczenia jest często warunkiem niezbędnym do wykonywania zawodu w placówkach prywatnych i publicznych.

W praktyce, lekarze wykonujący zawód poza strukturą zatrudnienia w ramach umowy o pracę (np. na kontrakcie) są zobowiązani do zawarcia umowy ubezpieczenia OC przed rozpoczęciem świadczenia usług. Niezastosowanie się do tego obowiązku może skutkować konsekwencjami prawnymi oraz trudnościami w kontynuacji pracy zawodowej.

• Zakres ochrony obejmuje szkody osobowe i majątkowe powstałe wskutek udzielania lub zaniechania świadczeń zdrowotnych.
• Minimalna suma gwarancyjna wynosi 75 000 euro na jedno zdarzenie i 350 000 euro na wszystkie zdarzenia w okresie ubezpieczenia.
• Ubezpieczenie powinno być odnawiane co 12 miesięcy lub zgodnie z okresem wskazanym w umowie.

Choć wielu lekarzy decyduje się na rozszerzenie ochrony o dobrowolne pakiety, warto pamiętać, że to właśnie OC lekarza obowiązkowe jest podstawowym narzędziem zabezpieczenia przed roszczeniami prawnymi. Jest to nie tylko wymóg formalny, ale również wyraz odpowiedzialności wobec pacjentów i zawodu.

W świetle rosnącej świadomości pacjentów oraz zaostrzających się przepisów dotyczących jakości świadczeń zdrowotnych, znajomość aktualnych regulacji prawnych oraz odpowiednie przygotowanie do ewentualnych konsekwencji zawodowych stanowi nieodzowny element pracy każdego specjalisty – szczególnie w dziedzinach wysokiego ryzyka, takich jak chirurgia bariatryczna.